Amerikan su spanieli aktif ve kaslı bir köpektir. Kıvırcık veya dalgalı tüyAmerican Water Spaniel yapısına sahip orta boy bir ırktır. Kürkün yapısı, rengi ve vücudun orantılı oluşu ırkın özelliklerini belirleyen kriterlerdir. Vücudu fazla kompakt veya kare değil, uzunluğu hafifçe yüksekliğinden fazladır. Başı vücuduyla orantılı bir büyüklükte, orta uzunluktadır. Duruşu çevik, güvenli, çekici ve zekidir. Orta büyüklükte gözler birbirinden uzaktır, dışa çıkık veya içe çökük değildir. Göz kapakları sıkıdır, göz altında torbalanma yapmaz. Göz rengi ela, kahverengi veya kürküyle uyumlu daha koyu renkte olabilir. Sarı renk göz kabul edilmez. Kürk yapısı dalgalı veya kıvırcık, rengi koyu kızıl, kahve rengi veya koyu çikolata rengi olabilir. Kürk yapısının hava koşullarına ve suya dayanıklılık sağlamak amacıyla çift katmanlı olması son derece önemlidir. 

Çok amaçlı bir av köpeği olmasının yanında, cana yakın oluşu, tüm aile fertlerine yakın bağlılığı ve çocuklarla iyi anlaşması sayesinde iyi bir aile köpeği olma özelliğine de sahiptir. Hassas, memnun etmeyi seven, enerjik, oyuncu bir karakteri vardır. Yavruyken itaat eğitimi aldırılabilir. Eğitime çok yatkın bir karakteri vardır. Amerikan su spanielinin avcılık doğasında vardır. Zorlu koşullarda, suda, ormanda avlanmak için idealdir. Amerikan Water Spaniel ördek, sülün, orman tavuğu, bıldırcın ve tavşan avında kullanılabilir. Avı bulup getirme konusunda çok yeteneklidir ve bir fok kadar iyi yüzme özelliğine sahiptir. 4 - 5 avın düşmesini bekleyebilir ve hepsini birden bulup getirebilir. Havlama eğilimi yüksektir, iyi bir bekçi köpeği olabilir.

Özünde bir av köpeği olmasına rağmen, yumuşak karakteri ve eğitime yatkın zeki bir köpek oluşu nedeniyle aileler tarafından ev köpeği olarak da tercih edilmektedir. Kennelda yaşamaya uygun değildir. Ev içinde barınması ve günlük egzersizler için açık havaya çıkması gereklidir.

Aktif ve enerjik bir köpek olan Amerikan Water Spaniel, günlük düzenli egzersizler yaptırılarak fiziksel ve zihinsel olarak çalıştırılmalıdır.

Amerikan Water Spanielin 2 haftada bir vücudun genel olarak fırçalanması yeterlidir. Buna karşın kulaklarının her gün fırçalanması gerekir. Beslenme sırasında bir spaniel mama kabı kullanılmazsa kulak içlerine yiyecekler girebilir. Kulaklar sık sık kontrolden geçirilmeli ve kulak kanalının üst kısmındaki tüyler hava girişini arttıracak şekilde kesilmelidir.